Kultura
GSW Biuro Wystaw Artystycznych w Olkuszu
Galeria Sztuki Współczesnej Biuro Wystaw Artystycznych w Olkuszu jest niekomercyjną samorządową instytucją kultury. Podstawowym zadaniem, które realizuje GSW BWA, jest prezentacja i upowszechnianie sztuki współczesnej oraz umożliwienie społeczeństwu wszechstronnego rozwoju osobowości; prezentowanie polskiej i zagranicznej sztuki współczesnej na wystawach czasowych oraz prowadzenie działalności edukacyjnej.
Od 2001 roku Galeria BWA funkcjonowała jako filia Małopolskiego Biura Wystaw Artystycznych z siedzibą w Nowym Sączu. Z dniem 1 stycznia 2010 roku została wspólną instytucją kultury Gminy Olkusz i powiatu olkuskiego. W zbiorach olkuskiej galerii BWA zgromadzono liczącą około 300 prac stałą ekspozycję polskiej sztuki współczesnej, głównie malarstwa, grafiki, rzeźby, ceramiki i fotografiki. Uzupełnia ona cykliczne wystawy, na których prezentowany jest dorobek czołowych artystów polskich i zagranicznych. Organizowane są tu także koncerty, plenery, konkursy oraz spotkania z twórcami.
Do najważniejszych, cyklicznych imprez organizowanych przez GSW BWA należą m.in.: Międzynarodowy Plener Malarski „Srebrne Miasto Olkusz”, Wystawa Artystów Olkuskich, Ogólnopolski Konkurs Poetycki im. Kazimierza Ratonia oraz Olkuskie Zaduszki Jazzowe.
Galeria Sztuki Współczesnej Biuro Wystaw Artystycznych w Olkuszu, ul. Szpitalna 34, 32 – 300 Olkusz, tel./ fax 32 754 34 47 tel. kom. 660 404 840, e-mail: galeriaolkusz@op.pl
Więcej informacji: http://bwaolkusz.com
Kolekcja Minerałów Ziemi Olkuskiej i Skamieniałości Jury Krakowsko-Częstochowskiej
W liczącej kilka tysięcy eksponatów kolekcji możemy podziwiać przeszło 30 rodzajów minerałów, czyli rud cynku, ołowiu i srebra wydobywanych od wieków w olkuskich kopalniach. Prezentowane minerały, w wyniku procesów chemicznych stworzyły różnorodne, widowiskowe i barwne odmiany. Zainteresowanie zwiedzających wzbudzają tzw. szczotki kalcytowe i galenowe o niezwykłych kolorach i kształtach, a także kryształy galeny, markasytu i sfalerytu. Szczególnie efektowne są tzw. brekcje, składające się z okruchów, połączonych ze sobą różnych minerałów lub skał. Z kolei przypominające złoto kryształy pirytu były nazywane „złotem głupców” Uzupełnieniem kolekcji są mapy i plany miejscowych kopalń, a także wyroby jubilerskie wykonane z rud cynku i ołowiu.
Drugą część kolekcji tworzą skamieniałe organizmy, jakie żyły na tym terenie przed około 150 milionami lat. Można podziwiać skamieniałe gąbki, belemnity, koralowce, ramienionogi, małże, jeżowce, liliowce i trylobity. Największy z amonitów ma prawie pół metra średnicy. Jest też ekspozycja poświęcona roślinom, głównie z okresu karbonu. Dużą atrakcją dla zwiedzających jest próba odtworzenia biohermy gąbkowej – nagromadzenia wapieni powstałych w wyniku narastania na dnie morza zespołów organizmów osiadłych, np. korali, gąbek, z której w przyszłości miały powstać skałki jurajskie. Osobne miejsce poświęcono zlepieńcowi parczewskiemu, skale, z której wzniesiono m.in. mury obronne Olkusza. Kolekcja prowadzona przez Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu składa się z eksponatów użyczonych przez prywatnych darczyńców.
Centrum Kultury MOK, ul. Szpitalna 32, tel. 32 7544455
Szczegółowe informacje: www.mok.olkusz.pl
Muzeum Afrykanistyczne w Olkuszu
Olkuskie Muzeum Afrykanistyczne, to jedna z największych w Polsce placówek muzealnych prezentujących sztukę i kulturę Czarnego Lądu. Muzeum powstało w 1971 roku dzięki darom przekazanym przez Bogdana Szczygła – założyciela placówki, olkuskiego lekarza i pisarza, który spędził kilkanaście lat życia w Afryce. Z czasem kolekcja powiększyła się o cenne zbiory przekazane przez prywatnych darczyńców. Na tle innych muzeów afrykanistycznych, olkuską placówkę wyróżnia autentyzm zgromadzonych w niej przedmiotów. Towarzyszyły one mieszkańcom Czarnego Lądu podczas obrzędów inicjacji, święta plonów, czy też ceremonii pogrzebowych.
W zbiorach olkuskiego muzeum zgromadzono eksponaty obrazujące życie codzienne plemion Afryki Zachodniej oraz Środkowej. Szczególne miejsce w kolekcji zajmują przedmioty związane z plemionami: Tuaregów, zwanych „błękitnymi rycerzami Sahary”, Dogonów, Bambara oraz Buszongo. Można tu oglądać sprzęty codziennego użytku, stroje, maski rytualne, instrumenty muzyczne, amulety, rzeźby i biżuterię oraz broń z różnych regionów Afryki. Ciekawostką zbiorów olkuskiego muzeum są fetysze, czyli talizmany, figurki, bądź maski, którym przypisuje się nadzwyczajną moc magiczną. W olkuskiej kolekcji znajduje się także ponad 20 afrykańskich fajek wykonanych z tykwy, drewna oraz kości dzikich zwierząt. Misternie rzeźbione cybuchy fajek przedstawiają postacie ludzkie i zwierzęce. Ciekawostką jest także kolekcja kapeluszy pasterskich plemienia Fula z Afryki Zachodniej.
W muzeum prezentowana jest także przekazana placówce prywatna kolekcja Anny i Leona Kubarskich obejmująca sztukę i malarstwo Czarnej Afryki. Obrazy ofiarowane przez państwa Kubarskich, zachwycają swą tematyką oraz różnorodnymi, niespotykanymi technikami malarskimi. Poza akwarelami, czy obrazami olejnymi można podziwiać obrazy wykonane z wycinanych liści bananowca i skrzydełek motyli.
Muzeum Afrykanistyczne im. dr Bogdana Szczygła i Bożeny Szczygieł – Gruszyńskiej, Kolekcja Sztuki i Malarstwa Czarnej Afryki im. prof. dr hab. Anny i pilota Leona Kubarskich, Centrum Kultury MOK, ul. Szpitalna 32, 32 – 300 Olkusz, tel. 32 7544455, email: muzea@mok.olkusz.pl
Szczegółowe informacje: www.mok.olkusz.pl
Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej im. Stefana Ząbczyńskiego
Twórcą i wieloletnim kustoszem tego niezwykłego, założonego w 1978 roku muzeum był Stefan Ząbczyński (1920 – 1998) , długoletni prezes olkuskiej Ochotniczej Straży Pożarnej i Honorowy Obywatel Olkusza. To dzięki jego kolekcjonerskiej pasji możemy dziś oglądać bogatą kolekcję sprzętu strażackiego, ręcznych sikawek, wozów strażackich, hełmów, toporów i mundurów strażackich z XIX i XX wieku. W muzeum możemy także podziwiać strażackie wozy konne, beczkowóz z okresu międzywojennego, a także pokaźną kolekcję motopomp i prądownic. Największą atrakcją jest zabytkowy samochód gaśniczy z okresu II wojny światowej, nazywany „Jaśkiem”.
Jednym z najcenniejszych eksponatów jest XVII-wieczny dzwon alarmowy, który pierwotnie znajdował się w olkuskim klasztorze augustianów. W muzeum możemy także podziwiać kolekcję strażackich hełmów oficerskich z przełomu XIX i XX wieku, w tym najstarszy i najcenniejszy z nich, skórzany hełm ze złotym okuciem i grzebieniem, pochodzący z 1885 roku, należący do Edwarda Chmielewskiego, pierwszego naczelnika olkuskiej straży. W zbiorach muzeum są także archiwalne fotografie, medale i odznaczenia strażackie, minerały i stare monety. Szczególny charakter ma ekspozycja poświęcona walce o wolność Polski. Można tu zobaczyć mundury wojskowe, broń oddziałów partyzanckich oraz osobistą broń członków ruchu oporu – działaczy strażackich, a także odznaczenia, medale, dokumenty, zdjęcia i osobiste pamiątki strażaków. Niezwykły charakter ma zbiór przeszło 30 sztandarów straży pożarnych oraz innych instytucji, z najstarszym, ręcznie malowanym sztandarem olkuskiej straży pożarnej z 1885 roku.
Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej im. Stefana Ząbczyńskiego, ul. Floriańska 8, 32 – 300 Olkusz, tel. 781 054 552
Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego w Olkuszu
Władysław Wołkowski (1902 – 1986) absolwent warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych był nazywany „Michałem Aniołem wikliny”. Wykonane przez niego z wikliny przedmioty użytkowe; krzesła, czy stoły do dziś zaskakują oryginalnością rozwiązań. Dzieła tego prekursora nowoczesnego designu były prezentowane i odznaczone złotym medalem podczas Światowej Wystawy Sztuki i Techniki w 1937 roku w Paryżu. W muzeum można też oglądać jego prace konstruowane z wikliny, trzciny, drewna i sznurka; patery, makaty, wiklinowe portrety i pejzaże, wizerunki bóstw słowiańskich, pór roku, postacie z podań ludowych, postacie historyczne i literackie, wyobrażenia zwierząt, oraz ołtarze historii – kompozycje poświęcone powstaniu warszawskiemu, bitwie pod Grunwaldem, czy odsieczy wiedeńskiej. Szczególny charakter mają „strojeńce polskie”, czyli kompozycje wykonane ze sznura konopnego, na drewnianym lub wiklinowym szkielecie. Według zamysłu artysty miały one stanowić wyróżnik polskiego wnętrza i odwoływać się do tradycji barwnych makat i kilimów. Władysław Wołkowski był też autorem koncepcji mieszkania poetyckiego i propagował terenoplastykę czyli koncepcję plastycznego kształtowania terenu. Muzeum posiada w swych zbiorach notatki i dokumentację pozostałą po artyście. Muzeum prowadzone przez Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu mieści się w zabytkowym, XIX wiecznym Dworku Machnickich i stanowi największy w Polsce zbiór prac Władysława Wołkowskiego.
Muzeum Twórczości Władysława Wołkowskiego, Centrum Kultury MOK, ul. Szpitalna 32, 32 – 300 Olkusz, tel. 32 7544455, e mail: muzea@mok.olkusz.pl
Szczegółowe informacje: www.mok.olkusz.pl
