Szukaj

80. rocznica śmierci Antoniego Kocjana

Z okazji przypadającej dzisiaj 80. rocznicy śmierci Antoniego Kocjana przedstawiciele władz miasta zapalili znicz pod pomnikiem mieszkańców ziemi olkuskiej ofiar hitlerowskich więzień i obozów zagłady na Starym Cmentarzu.

Dokładnie 80 lat temu – 13 sierpnia 1944 r. – Antoni Kocjan został rozstrzelany w ruinach warszawskiego getta wraz z ostatnią grupą więźniów Pawiaka. Miejsce jego pochówku jest nieznane, dlatego symbolicznym miejscem pamięci o Antonim Kocjanie, a także innych ofiarach niemieckich więzień i obozów zagłady, jest pomnik na Starym Cmentarzu odsłonięty w 2005 roku.

Postać Antoniego Kocjana jest znana mieszkańcom Olkusza. Urodził się w 1902 roku we wsi Skalskie. Po ukończeniu olkuskiego gimnazjum studiował na Politechnice Warszawskiej oraz Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Był jednym z najbardziej znanych polskich konstruktorów szybowcowych okresu międzywojennego. Szacuje się, że spośród 1400 szybowców zbudowanych w latach trzydziestych w Polsce, połowę stanowiły konstrukcje Antoniego Kocjana. We wrześniu 1940 roku został aresztowany i osadzony w obozie Auschwitz – Birkenau. Po zwolnieniu był zaangażowany w konspiracyjną działalność ZWZ/AK. W podziemiach jego warsztatów szybowcowych w Warszawie działała konspiracyjna drukarnia. Był kierownikiem Referatu Lotniczego wywiadu AK, który rozpracował tajemnice niemieckiej broni V 1 i V 2. W czerwcu 1944 roku został aresztowany i uwięziony na Pawiaku. Został rozstrzelany 13 sierpnia. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Jego rodzinny, drewniany dom z 1862 roku, jaki stał przy ulicy Jasnej w dzielnicy Skalskie, staraniem władz miasta został rozebrany, a następnie zrekonstruowany pod zamkiem w Rabsztynie. W Chacie Kocjana, udostępnionej zwiedzającym w 2014 roku, znajduje się ciekawa ekspozycja poświęcona Antoniemu Kocjanowi, a także niewielka wystawa etnograficzna. Dzisiaj dla upamiętnienia 80. rocznicy śmierci Antoniego Kocjana oraz popularyzacji jego zasług i dokonań można ją zwiedzać za darmo.

Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu przygotował też atrakcje dla najmłodszych, czyli mini warsztaty modelarskie, podczas których dzieci będą mogły samodzielnie złożyć model samolotu. Warto dodać, że Antoni Kocjan od około 1958 roku jest patronem jednej z olkuskich ulic. Ulica jego imienia jest także w Warszawie – Bemowie. Od 1997 roku Zespół Szkół nr 3 w Olkuszu, czyli „Ekonomik”, nosi imię Antoniego Kocjana.

W 2016 roku powstała krótka prezentacja filmowa „Antoni Kocjan – olkuszanin, który wygrał wojnę”, którą można obejrzeć tutaj. Rok później, w 2017 roku Światowy Związek Żołnierzy AK w Olkuszu we współpracy z MOK Olkusz zrealizował film „Kocjan. Życie pod wiatr”. Można go obejrzeć w portalu YouTube. W 2020 roku na zlecenie TVP został zrealizowany film „Antoni Kocjan. Człowiek, który zatrzymał rakiety V”. Można go obejrzeć tutaj.

Została także opracowana i wydana przez MOK Olkusz ulotka przybliżająca postać tego wybitnego olkuszanina.

Skip to content