Od dłuższego czasu z niepokojem obserwujemy kolejne doniesienia z sąsiedniej Gminy Trzebinia o zapadliskach, powstających w pobliżu zabudowań w konsekwencji zalewania dawnych wyrobisk kopalni Siersza. Podobne zapadliska pojawiły się również w Powiecie Olkuskim – także na leśnych terenach Gminy Olkusz. Wzmożyły się jednocześnie obawy części Mieszkańców, dotyczące możliwości wystąpienia potencjalnych podtopień. Ich przyczyn możemy dopatrywać się w związku z likwidacją wydobycia kopalni cynku i ołowiu, należącej do Zakładów Górniczo-Hutniczych „Bolesław”.
Już od początku dyskusji o możliwej likwidacji wydobycia przez ZGH „Bolesław” zwracałem uwagę na możliwe konsekwencje tej decyzji. Jeszcze jako radny Rady Miejskiej w Olkuszu w 2012 i w 2013 roku apelowałem o podjęcie działań w związku z planowaną likwidacją kopalni i koniecznością zabezpieczenia alternatywnych źródeł wody pitnej oraz zabezpieczenia Mieszkańców Gminy Olkusz przed możliwością wystąpienia ewentualnych podtopień.
W 2015 roku, już jako burmistrz Miasta i Gminy Olkusz, przedstawiłem Radzie Miejskiej w Olkuszu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Olkusz, wyraźnie wskazujące na załączonych mapach tereny, gdzie w konsekwencji likwidacji kopalni mogą wystąpić podtopienia. Ta zmiana podejścia w planowaniu przestrzennym niosła za sobą dalej idące korekty uchwalanych planów zagospodarowania przestrzennego. Przykładowo, pojawiły się zapisy – wówczas sceptycznie przyjęte przez część Mieszkańców – o zakazie wykonywania podpiwniczeń na niektórych terenach. Ci sami Mieszkańcy, którzy kilka lat temu przystąpili do budowy domów, dziś widzą sens wprowadzonych ograniczeń oraz to, jak tragicznych potencjalnych konsekwencji udało się w ten sposób uniknąć. Również przy sprzedaży gminnych terenów budowlanych bądź inwestycyjnych wyraźnie wskazujemy ewentualne obciążenia gruntu – także wynikające m.in. z możliwości wystąpienia podmokłości lub podtopień.
Zakłady Górniczo Hutnicze „Bolesław”, zanim przystąpiły do likwidacji kopalni, były zobowiązane wykonać Plan Ruchu Likwidacji Kopalni „Olkusz – Pomorzany”, uwzględniający kolejne etapy całego procesu, a także możliwe konsekwencje tej decyzji. Kierowana przeze mnie Gmina Olkusz, jako jedyny samorząd Powiatu Olkuskiego, negatywnie zaopiniowała przedstawiony dokument – właśnie w obawie o skutki społeczne oraz środowiskowe prowadzonych działań.
Na bieżąco obserwujemy sytuację – nie tylko uważnie analizując kolejne doniesienia o zapadliskach, także w gminach ościennych, ale domagając się konkretnych dokumentów, opracowań i aktualnych analiz, przygotowanych przez kompetentne jednostki. Tylko w ostatnim czasie zwróciłem się do Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie – jako organu nadzorującego sposób realizacji likwidacji kopalni – z wnioskiem o przekazanie aktualnych informacji, w tym dynamiki podnoszenia się zwierciadła wód podziemnych. Dwukrotnie wystąpiłem również o przedstawienie właściwej dokumentacji do Zakładów Górniczo Hutniczych „Bolesław”.
Szanowni Państwo,
Dziś mówimy o zagrożeniach, które mogą, choć nie muszą wystąpić. Sytuacja jest o wiele mniej krytyczna, niż we wspomnianej wcześniej Trzebini. Niemniej apeluję do Mieszkańców, planujących budowę domów, o analizę obowiązujących opracowań planistycznych pod kątem zapisanych w nich możliwych zagrożeń. Będę Państwa na bieżąco informował o nowych ustaleniach w tej sprawie.
